HỌC THÀNH NGỮ TRÊN ĐÀI VOA
Để nghe bài học, xin  BẤM VÀO ĐÂY
   Huyền Trang xin kính chào quý vị thính giả. Hôm nay chúng tôi xin đem đến quý vị 3 thành ngữ khác nhau nhưng có cùng một nghĩa, mà người Mỹ thường dùng để chỉ những người cầm đầu một nhóm, hay có quyền ra lịnh cho người khác phải làm gì trong các lãnh vực như thương mại, chính phủû hay ngay cả trong gia đình. Đó là Top Dog, Rule the Roost, và Wear the Pants. Chúng tôi xin nhắc lại 3 thành ngữ đó là Top Dog, Rule the Roost, và Wear the Pants.

Như quý vị biết, trong bất cứ một nhóm người nào, ta cũng thấy có một người cầm đầu hay chỉ huy. Người Mỹ gọi người đó là Top Dog. Thành ngữ này gồm chữ Top, đánh vần là T-O-P, nghĩa là hàng đầu; và Dog, đánh vần là D-O-G, nghĩa là con chó. Top Dog là con chó đầu đàn, thường là con chó to, khỏe và khôn ngoan, có khả năng dẫn dắt cả đàn chó săn chẳng hạn. Ngày nay thành ngữ này được dùng để chỉ người có khả năng nhất trong một công ty hay tổ chức như quý vị nghe trong thí dụ sau đây về một nhân viên lo ngại về sự tranh giành quyền lực trong công ty của ông ta:

AMERICAN VOICE: Yes, I am worried. Mr Brown has been our top dog for 25 years, but he is retiring. Three of our senior executives are fighting for his job, and nobody knows who will end up as new top dog

TEXT: (TRANG): Nhân viên này than thở như sau: Vâng, tôi rất lo ngại. Ông Brown là nhân vật hàng đầu của chúng tôi trong 25 năm qua nhưng ông ấy sắp về hưu. Có 3 viên quản trị cao cấp đang tranh dành nhau chức vụ của ông ấy, và không ai biết là cuối cùng ông nào sẽ trở thành ông xếp mới.

Có một số chữ mớiù cần biết là: Worried, đánh vần là W-O-R-R-I-E-D, nghĩa là lo ngại; Retiring, rút từ động từ To Retire, đánh vần là R-E-T-I-R-E, nghĩa là về hưu; Executive, đánh vần là E-X-E-C-U-T-I-V-E, nghĩa là quản trị viên; và To End Up, đánh vần là E-N-D và U-P, nghĩa là đạt tới kết quả. Bây giờ mời quý vị nghe lại câu tiếng Anh và để ý đến cách dùng thành ngữ Top Dog.

AMERICAN VOICE: Yes, I am worried. Mr Brown has been our top dog for 25 years, but he is retiring. Three of our senior executives are fighting for his job, and nobody knows who will end up as new top dog.

TEXT: (TRANG): Nếu trong đàn chó có một con chó đầu đàn thì trong đám gà vịt cũng có một con là đầu đàn, và hành động làm bá chủ này được người Mỹ gọi là To Rule the Roost. Và đó là thành ngữ thứ nhì trong bài học hôm nay. Rule the Roost gồm có chữ Rule, đánh vần R-U-L-E, nghĩa là cai quản, và Roost, đánh vần là R-O-O-S-T, nghĩa là nơi con gà đậu. Thành ngữ Rule the Roost ngày nay có nghĩa là cai quản một nhóm người hay một tổ chức, như quý vị nghe trong câu chuyện về bà Green, chủ tịch ban giám hiệu nhà trường trong thành phố:

AMERICAN VOICE: Mrs Green rules the roost on the school board because day after day she works so hard for the students and parents and wins the biggest vote in the elections every two years.

TEXT: (TRANG): Người ta nói về bà Green như sau: Bà Green làm bá chủ trong ban giám hiệu nhà trường trong thành phố bởi vì ngày này sang ngày khác bà ấy làm việc hết sức cực khổ cho học sinh và cha mẹ học sinh, và bà dành được nhiều phiếu nhất trong các cuộc bầu cử 2 năm một lần.

Xin quý vị chú ý đến các chữ mới sau đây: School board, gồm có chữ School, đánh vần là S-C-H-O-O-L, nghĩa là trường học, và Board đánh vần là B-O-A-R-D nghĩa là ban giám hiệu; To Win, đánh vần là W-I-N, nghĩa là thắng; Vote, đánh vần là V-O-T-E, nghĩa là lá phiếu, và Election, đánh vần là E-L-E-C-T-I-O-N, nghĩa là cuộc bầu cử. Bây giờ ta hãy nghe lại câu chuyện về bà Green:

AMERICAN VOICE: Mrs Green rules the roost on the school board because day after day she works so hard for the students and parents and wins the biggest vote in the elections every two years.

TEXT: (TRANG): Trong gia đình, khi một người nhất là người đàn bà nắm quyền chỉ huy thì người Mỹ gọi hành động đó là Wear the Pants. Thành ngữ này gồm có chữ Wear, đánh vần là W-E-A-R, nghĩa là mặc, và Pants, đánh vần là P-A-N-T-S, nghĩa là quần. Thành ngữ Wear the Pants xuất hiện cách đây hơn 400 năm, khi chỉ có đàn ông mới mặc quần, còn đàn bà thì mặc váy. Vì thế nếu bà vợ nắm quyền kiểm soát trong gia đình thì bà ấy được coi là nắm quyền của đàn ông, tức là bà ấy Wear the Pants. Dĩ nhiên ngày nay nhiều phụ nữ cũng mặc quần thay vì mặc váy, nhưng thành ngữ này vẫn còn rất thông dụng, như quý vị nghe trong thí dụ sau đây:

AMERICAN VOICE: The old man still owns the shop and comes to work. But his wife wears the pants now. She decides what goods to buy, signs the paycheck, and hires and fires the people who work there

TEXT:(TRANG): Câu này có nghĩa như sau: Ôâng cụ già hiện vẫn làm chủ cửa tiệm và đến đó làm việc. Nhưng bà vợ ông giờ đây nắm quyền. Bà ấy quyết định mua loại hàng hóa nào, bà ấy ký ngân phiếu trả tiền, mướn người và thải người tại nơi làm việc.

Có vài chữ mới cần biết là:To Own, đánh vần là O-W-N, nghĩa là làm chủ; To Decide, đánh vần là D-E-C-I-D-E, nghĩa là quyết định; Goods, đánh vần là G-O-O-D-S, nghĩa là hàng hóa; Paycheck, đánh vần là P-A-Y-C-H-E-C-K, nghĩa là ngân phiếu trả tiền lương; To Hire, đánh vần là H-I-R-E, nghĩa là mướn; và Fire, đánh vần là F-I-R-E, nghĩa là sa thải. Bây giờ mời quý vị nghe lại câu tiếng Anh và để ý đến cách dùng thành ngữ Wear the Pants:

AMERICAN VOICE: The old man still owns the shop and comes to work. But his wife wears the pants now. She decides what goods to buy, signs the paycheck, and hires and fires the people who work there

TEXT:(TRANG): Thành ngữ Wear the Pants đã chấm dứt bài học thành ngữ ENGLISH AMERICAN STYLE hôm nay. Như vậy là chúng ta vừa học được 3 thành ngữ mới. Một là Top Dog, nghĩa là nhân vật hàng đầu; hai là To Rule the Roost, nghĩa là chỉ huy một tổ chức; và ba là Wear the Pants, nghĩa là nắm quyền của đàn ông. Huyền Trang xin kính chào quý vị và xin hẹn gặp lại quý vị trong bài học kế tiếp.