HỌC THÀNH NGỮ TRÊN ĐÀI VOA
Để nghe bài học, xin  BẤM VÀO ĐÂY
Huyền Trang xin kính chào quý vị thính giả. Tại các nước Á châu trong đó có Việt Nam, vàng là một loại kim khí quý rất được ưa chuộng. Vàng cũng là nguyên nhân khiến cho người Mỹ đổ xô đến tiểu bang California cách đây 150 năm để mong được làm giàu. Công cuộc tìm vàng này đã làm nảy sinh một số thành ngữ vẫn còn thông dụng cho đến bây giờ.Trong bài học thành ngữ ENGLISH AMERICAN STYLE hôm nay, chúng tôi xin đem đến quý vị 2 thành ngữ có liên quan đến công cuộc tìm vàng. Đó là "To Stake Out a Claim" và "To Strike It Rich." Chúng tôi xin nhắc lại, 2 thành ngữ mới này là "To Stake Out a Claim" and "To Strike It Rich."

Sách sử ký nước Mỹ có đề cập đến giai đoạn gọi là thời kỳ đổ xô đi tìm vàng năm 1849. Sau khi có người tìm thấy quặng vàng tại một con sông ở bang California, hơn 80 ngàn người đã vượt núi băng rừng đến tiểu bang này để tìm vàng.

Khi đến nơi này họ giành lấy một mảnh đất và đóng cọc xuống 4 góc của mảnh đất này rồi mang một giấy chứng thực gọi là "Claim" đánh vần là C-L-A-I-M, đến văn phòng điền địa của chính phủ xin chứng thực rằng mảnh đất đó thuộc quyền sở hữu của họ. Người Mỹ gọi việc giành đất như vậy là "To Stake Out a Claim." Thành ngữ này có một chữ mới là To Stake," đánh vần là S-T-A-K-E, nghĩa là đóng cọc; còn chữ "Claim" thì quý vị vừa nghe xong. Ngày nay "To Stake Out a Claim" có nghĩa là giành quyền sở hữu một thứ gì, dù cho có khi chỉ là một món lặt vặt như một mẩu bánh ngọt cuối cùng trong một bửa ăn chẳng hạn, như quý vị nghe anh Don Benson trình bày trong thí dụ sau đây:

AMERICAN VOICE: (DON BENSON): Boy! This apple pie is great! And I am still hungry. I think there's a piece left in the kitchen. I'll stake a claim for it, if you guys don't mind.

TEXT: (TRANG): Câu này có nghĩa như sau: Ôi chao! Cái bánh ngọt nhân táo này thật là ngon. Mà tôi thì vẫn còn đói. Chắc là còn sót một miếng trong bếp. Tôi xin giành phần miếng bánh đó nếu mọi người không phiền hà gì!

Một vài chữ mới mà ta cần biết là Pie đánh vần là P-I-E, nghĩa là loại bánh ngọt hình tròn trong có nhân làm bằng mứt trái cây; Hungry, đánh vần là H-U-N-G-R-Y, nghĩa là đói; và To Mind, đánh vần là M-I-N-D, nghĩa là bận tâm. Bây giờ xin nhờ anh Don Benson nhắc lại thí dụ này:

AMERICAN VOICE: (DON): Boy! This apple pie is great! And I am still hungry. I think there's a piece left in the kitchen. I'll stake a claim for it, if you guys don't mind.

TEXT: (TRANG): Trong thí dụ thứ hai sau đây, một bà cụ qua đời, và con cháu bà đang bàn về việc làm thế nào để chia những đồ vật bà để lại trong nhà.

AMERICAN VOICE: (DON BENSON): Okay, Sally, you get mother's china tea set. But I want to stake out a claim to those old dishes from France. I have always loved them, and they fit in fine with the dishes I have now.

TEXT: (TRANG): Một người trong nhà lên tiếng: Được rồi, Sally, em lấy bộ đồ trà bắng sứ của mẹ. Còn anh thì and giành những cài đĩa cũ làm bên Pháp. Từ trước đến giờ anh vẫn thích các đĩa đó, và nó hợp với bộ đĩa của anh có bây giờ.

Có vài chữ mới đáng chú ý là: China, đánh vần là C-H-I-N-A, nghĩa là đồ sứ; Tea set, đánh vần là T-E-A và S-E-T, nghĩa là bộ đồ trà; Dish, đánh vần là D-I-S-H, nghĩa là cái đĩa; và To Fit In, đánh vần là F-I-T nghĩa là hợp với. Một lần nữa and Don Benson cho chúng ta nghe lại thí dụ này:

AMERICAN VOICE: (DON BENSON): Okay, Sally, you get mother's china tea set. But I want to stake out a claim to those old dishes from France. I have always loved them, and they fit in fine with the dishes I have now.

TEXT:(TRANG): Trở lại câu chuyện tìm vàng. Khi một vài người may mắn tìm được mỏ vàng, họ trở nên giàu có sung túc. Người Mỹ gọi đó là To Strike It Rich. Ngày nay thành ngữ này có nghĩa là tìm được của cải một cách bất ngờ, hay tìm được điều gì rất quan trọng đối với mình. Đây, xin mời quý vị nghe thí dụ thứ nhất:

AMERICAN VOICE: (DON BENSON): Did you hear about Jim? What a lucky guy! He bought a lottery ticket last week. You know the odds of winning--Millions to one against you. But he struck it rich. He won 10 million dollars!

TEXT:(TRANG): Câu này có nghĩa như sau: Này, bạn có nghe về anh Jim không? Anh ta thật may mắn! Bạn cũng biết rằng tỷ lệ trúng số là hàng triệu người mua mới có một người trúng. Thế mà anh ta bất ngờ trở nên giàu có. Anh ta trúng 10 triệu đô la đấy!

Những chữ mới trong thí dụ này là: Lucky, đánh vần là L-U-C-K-Y, nghĩa là may mắn; Lottery, đánh vần là L-O-T-T-E-R-Y, nghĩa là xổ số; và Odds, đánh vần là O-D-D-S, nghĩa là tỷ lệ ăn thua khi đánh bạc. Bây giờ ta hãy nghe anh Don Benson nhắc lại thí dụ này:

AMERICAN VOICE: (DON) : Did you hear about Jim? What a lucky guy! He bought a lottery ticket last week. You know the odds of winning--Millions to one against you. But he struck it rich. He won 10 million dollars!

TEXT:(TRANG): Trong nhiều trường hợp khác, To Strike It Rich không có nghĩa là làm giàu mà là tìm được mọt điều gì quan trọng, như một phát minh khoa học chẳng hạn. Mời quý vị nghe thí dụ về bác sĩ Jonas Salk, người tìm ra thuốc chích ngừa bệnh bại liệt:

AMERICAN VOICE: (DON BENSON): Doctor Jonas Salk worked years to find a way to protect children from the dread disease of polio. And 40 years ago he struck it rich. He found a vaccine that has almost wiped out this killer.

TEXT:(TRANG): Câu này có nghĩa như sau: Bác sĩ Jonas Salk đã làm việc nhiều năm trời để tìm cách bảo vệ trẻ am khỏi bị một chứng bệnh đáng sợ là bệnh bại liệt. Và cách đây 40 năm, bác sĩ đã bất ngờ tìm được phương cách này. Ông đă tìm ra một loại thuốc chích ngừa mà đã hầu như hoàn toàn tiêu diệt được chứng bệnh giết người này.

Có vài chữ mới cần chú ý là: To protect, đánh vần là P-R-O-T-E-C-T, nghĩa là bảo vệ; Polio, đánh vần là P-O-L-I-O, nghĩa là bệnh bại liệt; và To Wipe Out, đánh vần là W-I-P-E và O-U-T, nghĩa là tiêu diệt. Bây giờ ta hãy nghe lại thí dụ vừa kể và để ý đến cách dùng thành ngữ To Strike It Rich:

AMERICAN VOICE: (DON): Doctor Jonas Salk worked years to find a way to protect children from the dread disease of polio. And 40 years ago he struck it rich. He found a vaccine that has almost wiped out this killer.

TEXT:(TRANG): Thành ngữ To Strike It Rich vừa kết thúc bài học thành ngữ ENGLISH AMERICAN STYLE hôm nay. Như vậy là chúng ta vừa học được 2 thành ngữ mới. Một là To Stake Out a Claim nghĩa là giành quyền sở hữu một món gì, và hai là To Strike It Rich, nghĩa là làm giàu một cách bất ngờ. Huyền Trang xin kính chào quý vị và xin hẹn gặp lại quý vị trong bài học kế tiếp.