Cả nước Mỹ vui mừng thấy hai công dân Mỹ trở lại nước nhà. Đó là Laura Ling, 32 tuổi,  và  Euna Lee, 36 tuổi, hai nhà báo làm việc cho truyền hình Current TV, bị CS Bắc Hàn bắt hồi tháng Ba. Dân chúng Mỹ rất vui mừng thấy hai người Mỹ được Cựu TT Mỹ Clinton đi dàn xếp với Ong Trùm CS Bắc Hàn và hộ tống hai công dân Mỹ đem về nước nhà là nước Mỹ. Hai nhà báo xúc động đoàn tụ lại với gia đình và đặt chân lại trên đất nước tự do. Trong nước mắt, người Mỹ gốc Đại Hàn Euna Lee, ôm chặt đứa con gái 4 tuổi dưói chân cầu thang máy bay đáp xuống phi trường Burbank, gần Los Angeles, tiểu bang California.

Đằng sau niềm vui đoàn tụ và được tự do về nước nhà tư do là Mỹ đó,  là cả một công trình khó khăn mà chánh quyền của dân, vì dân, do dân của Mỹ đã làm với quyết tâm nhứt định không bỏ một người dân nào dù khó khăn lớn  bao nhiêu và trở ngại lớn thế mấy đi nữa, dù ở chân trời góc biển nào chánh quyền cũng bảo vệ. Quyết tâm bảo vệ dân đổi với ngưòi chết sau ba mươi mấy năm, chánh quyền Mỹ còn dùng tàu đi kiếm hài cốt Mỹ trên biển VN.  Chánh quyền dân chủ, chánh quyền vì dân, do dân, của dân là vậy.

Xin lấy tin của Thông tấn xã Pháp AFP, Pháp đứng bên ngoài nội vụ, ít dính líu, ít nhậy cảm hơn Mỹ để  minh hoạ điều trên. Chuyến đi bí mật của Cựu TT Clinton để dàn xếp đưa hai công dân Mỹ này không phải là chuyện một ngày một bữa. Mà cả một kế hoạch kéo dài nhiều tháng trời. Có chuẩn bị, có tổ chức, có thương lượng, gián tiếp và trực tiếp một cách kỹ lưỡng của chánh quyền Mỹ mà Cựu TT Clinton là người chấp nhận thực hiện một cách xuất sắc.

Cái khó là kế hoạch phải giữ bí mật, ước lượng đúng tình hình, tránh gây ngô nhận Mỹ muốn nói chuyện tay đôi với Bình Nhưỡng, điều mà Bình Nhưỡng mong muốn, gây căng thẳng đế đòi hỏi. Kim Jong il mong mỏi gặp một nhân vật Mỹ sau khi Bắc Hàn đã gián đoạn 4 tháng trời trong cuộc thương lượng về nguyên tử của CS Bắc Hàn và Bắc Hàn đã gây thêm căng thẳng qua vụ bắn hoả tiển để đạt điều này. Khai thác nhu cầu gặp gỡ đó, chánh quyền Mỹ đòi hỏi trả tự do cho hai nhà báo Mỹ bị bắt và kêu án 12 năm cưỡng bức lao động. Cưu TT Bill Clinton  nhận đi Bắc Hàn CS với điều kiện phải có bảo đảm thả hai nhà báo.  Cựu Phó TT Al Gore đóng vai trò gạch nối với gia đình hai nhà báo và chánh quyền Mỹ.

Và Cựu TT Clinton đã thành công. Trong một chuyến viếng thăm bất thần, rất ngắn mà Ong thảo luận được với O Kim Jong il trong 1 giờ 15 phút lại cùng ăn tối trong 2 tiếng đồng hồ với người cầm đầu một chế độ bí hiểm nhứt hành tinh, sức khoẻ rất suy yếu, mà TT Clinton đã đương đầu suốt hai nhiệm kỳ và chưa bao giờ gặp mặt. Bên cạnh việc dàn xếp trả tự do cho hai nhà báo, Mỹ còn biết thêm tình trạng sức khoẻ của Kim Jong il qua cuộc gặp gỡ diện đối diện của Cựu TT Clinton với Kim Jong il.

Bản tin của AFP cho biết, hồi trung tuần tháng 7, qua điện đàm chánh quyền của TT Obama đã biết Kim Jong il sẵn sàng tha và trả hai nhà báo về với gia đình nếu Cựu TT Clinton đến Bình Nhưỡng xin trả tự do. Vào  những ngày cuối tuần của tuần lễ chót tháng Bảy, những nhân vật có thẫm quyền của TT Obama yêu cầu Cựu TT Clinton làm chuyến đi nhân đạo ấy. Cựu TT Clinton nhận lời nếu có bảo đảm là có cơ may lớn thành công.

Trong thời gian đó ngành ngoại giao của chánh quyền TT Obama đương nhiệm chạy theo cây kim đồng ho. Qua trung gian của Toà Đại sứ Thụy Điển ở Bình Nhưỡng, các nhân vật có thầm quyền của Mỹ nói chuyện với nhà cầm quyền CS Bắc Hàn. Nhưng những nhà ngoại giao Mỹ không để cập gì đến tương quan ngoại giao, cuộc nói chuyện song phương mà CS Bắc Hàn muốn, và Cựu TT Clinton  có đi thì cũng không để cập đến hồ sơ nguyên tử của Bình Nhưỡng. Nhà cầm quyền cao cấp của CS Bắc Hàn chấp nhận chuyến viếng thăm bất thần của Cựu TT Clinton chỉ có tính riêng tư và tập trung vào mục đích nhân đạo thả hai người Mỹ mà thôi. Cựu TT Clinton họp cuộc họp chót với những viên chức có trách nhiệm về nội vụ của chánh quyền của TT Obama vào thứ Bảy tại tư dinh của Ong ở Washington. Phu nhân của Cựu TT Clinton dù là đương kiêm ngoại trưởng của TT Obama theo nghi thức ngoại giao mật và riêng không chánh thức trình cho TT Obama về nhiệm vụ của Cựu TT Clinton trước khi chồng mình khởi hành, theo xác nhận của phát ngôn viên Toà Bạch Oc. Theo nhận định của Cựu Đại sứ John Bolton bên cạnh Liên Hiệp Quốc, chánh quyền của TT Obama  không muốn bị hiểu lầm là có sự trao đổi hai nhà báo Mỹ với việc thương lượng tay đôi giữa Washington và Bình Nhưỡng, điều mà CS Bắc Hàn mong mỏi và gây căng thẳng thường xuyên đế áp lực Mỹ.

Khi công cuộc thành tựu rồi, TT Obama mới chào đón kỳ tích của Cựu TT Clinton. Ngày thứ Tư, TT Obam nói "Chúng ta tự nhiên cảm thấy nhẹ nhỏm. Việc hai người Mỹ trở về mà chúng ta nhìn trên truyền hình là một nguồn vui không những cho gia đình, mà cho cả nước của chúng ta."  Trong chánh trị và quân sự mưu bất hoạch sẽ di hại nên chuyện thành rồi, TT Obama mới tiết lộ. TT Obama nói "Tôi muốn cám ơn [cựu] tổng thống, tôi có dịp nói chuyện với ông về những cố gắng phi thường về nhân đạo đã đi đến việc phóng thích hai nhà báo."

Rõ rệt chánh quyền dân chủ Mỹ, chánh quyền của dân, do dân, vì dân, đã cam go giành lại tự do cho hai công dân mình. Cả hai tổng thống cựu và đương kim, cả bao nhiêu nhân viên chánh phủ, tập trung lo cho hai công dân. Không có đại diện ngoại giao ở Bắc Hàn CS, chánh quyền Mỹ nhờ toà đại sứ  nước thứ ba, miển làm sao cho được việc cho dân. Nhưng đã khéo léo  không làm tổn hại đường lối ngoại giao của quốc gia. Khó khăn thế mấy cũng làm, trở ngại bao lớn cũng ráng.

Sau cùng trước niềm vui của nhân dân Mỹ do chánh quyền vì dân, do dân của dân hết lòng phục vụ dân, người Mỹ gốc Việt không khỏi tức giận và trách cứ nhà cầm quyền CS Hà nội độc tài đảng trị toàn diện đối xử với dân. Người Việt do nhà cầm quyền CS Hà nội "xuất khẩu lao động" bị chủ các công ty ngoại quốc đánh bể đầu, chảy máu, trụy thai, cúp lương, quịt lương, bỏ đói, giữ thông hành và chiếu khán không cho về nước ở Samoa, Mã Lai, Jordan. Nơi nào xảy ra, ở nưóc đó CS Hà nội cũng có đại diện ngoại giao , mà không thấy một hành động can thiệp nào coi cho được cả. Đến đổi người Việt hải ngoại vì tình động bào phải quyên tiền đi kiện, dùng thế công dân Mỹ để nhờ chánh quyền Mỹ và nhờ các tổ chức quốc tế can thiệp giúp cho đồng bào bị CS Hà nội đem con bỏ chợ