Bốn quân nhân Pháp đã bị một lính Afghanistan sát hại hôm qua (20/01/2012) tại căn cứ quân sự ở tỉnh Kapisa, và 16 quân nhân Pháp khác bị thương, là đề tài được các báo Paris hôm nay bàn luận nhiều nhất.

Đội quân Pháp tại căn cứ Tora, tỉnh Surobi, Afghanistan (AFP)

Nhật báo cánh hữu Le Figaro nói về « Afghanistan : Có thể rút quân trước năm 2014 », đồng thời đề cập đến « Bản tổng kết thất bại của mười năm qua với những chiến lược liên tiếp ». Tờ báo thiên tả Libération nhấn mạnh : « Afghanistan, thất bại và cái chết ».

Libération cho biết, bốn quân nhân bị giết hại hôm qua vào khoảng 10 giờ sáng địa phương lúc đang đá bóng, không hề mang vũ khí cũng như không mặc áo giáp chống đạn. Sự kiện này xảy ra trong lúc quân đội Pháp đang giảm thiểu các hoạt động trong khu vực. Binh lính Pháp tại huyện Tagab hầu như không ra khỏi căn cứ, và những cuộc tuần tra hiếm hoi dọc theo con đường dẫn đến Sarobi ở phía nam, thường có các đơn vị Afghanistan đi kèm.

Chiến lược co cụm này do Elysée chỉ đạo, từ khi xảy ra vụ tấn công tự sát hôm 13/07/2011 làm cho năm quân nhân Pháp bị thiệt mạng, tại làng Joybar, cách căn cứ Tagab chưa đầy hai cây số, trong lúc đang giữ an ninh cho một hội nghị của các lãnh đạo địa phương bàn về việc xây bệnh viện. Theo một sĩ quan, thì nếu họ tử thương trong khi hành quân chiến đấu với Taliban, thì điện Elysée có lẽ đã phản ứng một cách khác. Thu mình lại trong căn cứ, từ nay quân đội Pháp không còn dịp nào đảm bảo an ninh cho một huyện mà thật ra họ chưa bao giờ kiểm soát được.

Theo các nguồn tin quân sự, thì quân Taliban bị truy đuổi từ cuối năm 2001, nay đã quay trở lại và hiện có hàng trăm người, ngang nhiên thao túng cuộc sống của người dân địa phương. Các chỉ huy Taliban ra các mệnh lệnh từ các đền thờ Hồi giáo chỉ cách căn cứ quân sự Pháp chỉ có vài ki-lô-mét. Những lời kêu gọi thánh chiến thường được đưa ra trong các buổi cầu nguyện ngày thứ Sáu, và họ cũng hăm dọa những người nào làm việc cho chính phủ Afghanistan.

Để chống lại ảnh hưởng của Taliban, quân đội Pháp cố gắng tranh thủ cảm tình của người dân địa phương. Nhưng theo Libération, thì chiến lược này đã thất bại, và các dự án phát triển quá ít. Con đường đi Saroubi để vòng tránh Kaboul đã hoàn thành, nhưng lại mất an ninh, đa số các làng xã trong huyện vẫn chưa có điện. Và theo một nghiên cứu của tổ chức phi chính phủ The Liaison Office, thì dân Tagab tỏ ra bất bình, vừa trước sự chọn lựa các dự án tái thiết, vừa do chất lượng tồi của các nhà thầu địa phương, bị nghi ngờ là tham nhũng. Đáng ngại hơn nữa : khu vực này vốn là nơi xuất phát các vụ tấn công khủng bố vào thủ đô Kaboul, cách đó chưa đầy 100 km.

Phe nổi dậy tại chỗ còn được sự trợ giúp của phe Taliban từ Pakistan, nhất là từ khi lực lượng NATO không còn đóng tại các địa phương lân cận. Khi quân Mỹ rút đi vào năm 2010, quân Taliban Pakistan đã lợi dụng để xâm nhập, thành lập những trại huấn luyện tại đây. Đặc biệt là người ta còn thấy có sự hiện diện thường xuyên của các thành viên Al Qaida.

Trong một bài viết khác, Libération nhận định, việc đào tạo cho quân đội Afghanistan lâu nay vẫn được các ban tham mưu cũng như các chính khách khoe là giải pháp tốt nhất, giúp cho NATO có thể ngẩng cao đầu ra khỏi lò lửa Afghanistan. Nhưng vụ sát hại vừa rồi là một đòn đau cho chính sách Afghanistan hóa, trong đó quân đội Pháp đóng vai trò quan trọng trong việc huấn luyện. Tuy được cho là những vụ tấn công mang tính cá biệt, nhưng thật ra đây thuộc về chiến lược của Taliban len lỏi vào quân đội Afghanistan, bên cạnh đó là việc thu nhận người ồ ạt, thiếu chất lượng. Tờ báo kết luận, tương lai của Afghanistan thật là mờ mịt một khi lực lượng quốc tế rút đi hết, và sự tồn tại của chính phủ Karzai cũng thế.

Chân dung ông chủ Megaupload

Liên quan đến vụ FBI tấn công quy mô vào Megaupload, trang mạng chuyên cho tải phim ảnh và nhạc bất hợp pháp, thu hút trên 50 triệu người mỗi ngày, bên cạnh việc đưa chi tiết và bình luận, các báo Pháp còn vẽ lại chân dung của ông chủ trang này. « Kim Schmitz, nhà giàu mới thích khoe của đã bị truất ngôi », tựa của phụ trang kinh tế Le Figaro. « Kim Schmitz, hàng giả quốc tế », tựa bài báo trên Libération.

Le Figaro cho biết, nhà sáng lập người Đức năm nay 38 tuổi cho đến phút chót vẫn cho rằng mình là người không ai có thể đụng đến, khi đã thoát khỏi lưới pháp luật từ 20 năm qua.Kim Schmitz đã hai lần bị kết án tại Đức, do thành lập một mạng lưới điện thoại gian lận, xâm nhập mạng lưới tin học trong thâp niên 90, lúc chưa đầy 20 tuổi, và do gian lận chứng khoán trong vụ quả bóng internet năm 2002.

Rất tự tin, Kim Schmitz không hề tỏ ra kín đáo. Từ việc phô trương những chiếc xe hơi sang trọng, sống trong vi-la trị giá ít nhất 30 triệu đô la cho đến việc tài trợ vụ bắn pháo hoa tưng bừng mừng năm mới ở Aukland, chi gần 8 triệu đô la tổ chức đua thuyền ở Địa Trung Hải. Theo điều tra của FBI, thì năm 2010 Kim Schmitz đã thu lợi được 42 triệu đô la nhờ tiền đăng ký sử dụng các trang web do ông ta sở hữu và tiền quảng cáo.

Năm Thìn, bùng nổ các em bé « rồng con » người Hoa

« Bùng nổ trẻ sơ sinh trong năm con rồng », đó là tựa đề bài viết của thông tín viên nhật báo Le Figaro tại Bắc Kinh, nói về hiện tượng người Hoa ở khắp nơi đua nhau sinh con tuổi Thìn, một con giáp tượng trưng cho thịnh vượng và thành công. Các chuyên gia dự kiến số lượng trẻ sơ sinh trong năm nay sẽ cao hơn nhiều so với năm Thìn 2000, hay năm Thế vận hội 2008.

Nếu số lượng em bé sinh ra ở Hồng Kông năm 2000 tăng 5%, thì năm nay tại Đài Loan, National University Hospital dự báo sẽ tăng từ 20 đến 30%, và số các em bé thụ tinh trong ống nghiệm cũng sẽ tăng với tỉ lệ tương tự. Nhưng tại « hòn đảo ly khai » việc sinh suất tăng lên đáng được hoan nghênh, vì tỉ lệ sinh con ở đây năm ngoái thuộc loại thấp nhất thế giới, chỉ có 0,9 trẻ em cho một phụ nữ. Tại Singapore cũng tương tự, một phụ nữ có 1,15 con.

Còn tại Trung Hoa lục địa, Tân Hoa Xã cho biết chính quyền dự trù sinh suất sẽ tăng 5%, nhưng người ta cho rằng con số thực cao hơn rất nhiều. Chỉ riêng các nhà sản xuất tã cho em bé đã chuẩn bị tăng 17% lượng bán ra. Một phụ nữ sắp sinh con vào tháng 8 được Union Medical College Hospital ở Bắc Kinh trả lời là tất cả các giường ở bệnh viện phụ sản đều đã được đặt trước cho đến tháng 9. Tại bệnh viện số 3 ở Bắc Kinh, các bác sĩ cho biết có những phụ nữ đã đặt chỗ trước khi mang thai. Báo chí cũng nói đến việc thiếu hụt trầm trọng vú em, khiến lương cho các nhũ mẫu đang vọt lên cao.

Mặt trái của « tấm huy chương » tuổi Thìn, theo một giáo sư chuyên về xã hội học ở Hồng Kông là sau này lớn lên, đội ngũ đông đảo những chú « rồng con » « sẽ phải đương đầu với một sự cạnh tranh gay gắt hơn, để có thể thành công ở những trường học danh tiếng hay trên thị trường lao động ».

Không chỉ có các ngành công nghiệp chuyên về sản phẩm dành cho trẻ em hài lòng trước hiện tượng baby-boom sắp tới, mà nhiều nhãn hiệu hàng xa xỉ của châu Âu cũng khai thác lợi thế của năm Thìn. Hãng xe hơi Rolls-Royce tung ra kiểu xe « Dragon Phantoms », ST Dupont lăng-xê bật lửa và bút khắc hình con rồng, tương tự đối với túi xách Versace, đồng hồ Piaget…

Nhưng theo âm lịch, thì năm con rồng 2012 còn gắn liền với mạng Thủy, và màu đen, mà theo một chuyên gia phong thủy thì « có thể là một sức mạnh hủy diệt của thiên nhiên, như sóng thần chẳng hạn, hay những thay đổi về mặt xã hội, chính trị hoặc kinh tế ». Có điều, tuy Thủy khắc Hỏa, nhưng đỡ dữ dội hơn Kim khắc Mộc của năm ngoái. Và như vậy thế giới có thể ít đảo điên hơn so với những gì đã diễn ra trong năm qua.

Trung Quốc : Dân thành thị nhiều hơn nông thôn

Thông tín viên của Le Monde tại Thượng Hải nhận định về vấn đề « Hiện có hơn phân nửa dân số Trung Quốc sinh sống tại các đô thị ». Làn sóng người dân nông thôn đổ về thành thị đã dẫn đến một hiện trạng bất công : họ trở thành những công dân hạng hai, không có những quyền lợi như những người có hộ khẩu thành phố.

Theo cơ quan thống kê nhà nước, thì dân số đô thị tại Trung Quốc nay đã lên đến trên 690 triệu người, chiếm 51,27% dân số toàn quốc, còn dân nông thôn chỉ có trên 656 triệu. Làn sóng nhập cư đã giúp Trung Quốc vượt lên thành nền kinh tế đứng thứ nhì thế giới, do hiệu suất tại các nhà máy cao hơn hẳn so với trên đồng ruộng. Nhưng các gia đình nhập cư, được gọi là « dân công », lại không được hưởng các quyền lợi về y tế và giáo dục như những người dân thành phố có hộ khẩu tại đây.

Lần đầu tiên vào tháng Ba năm ngoái, một chương trình xây cất nhà xã hội đã được đưa ra, đây là bước tiến để có được những căn hộ giá rẻ cho các gia đình nhập cư. Tuy nhiên chính quyền nhiều địa phương hãy còn do dự không muốn thực hiện.

Sự kiện dân thành thị nay đã nhiều hơn dân nông thôn, theo Le Monde, là một dấu hiệu cảnh báo cho mô hình phát triển hiện nay của Trung Quốc. Lực lượng lao động giá rẻ đang giảm dần, lương tăng đi kèm với tăng trưởng kinh tế chựng lại, song song đó, chính sách mỗi gia đình chỉ có một con cũng khiến dân số Trung Quốc đang bị già đi.

Gấu trúc : Những cỗ máy ngốn tre hạng sang

Nhật báo Le Figaro nói về « Tre Pháp dành cho gấu trúc Trung Quốc ». Được xem là báu vật thiên nhiên và mang ý nghĩa ngoại giao, hai con gấu trúc do Bắc Kinh cho Paris mượn trong mười năm được đối xử như ông hoàng. Măng tre dùng làm thức ăn cho chúng là những thứ ngon nhất và phải luôn tươi tốt.

Rezo Plant, một công ty Pháp chuyên sản xuất tre chủ yếu để làm cây cảnh, từ vài năm nay có cung cấp thức ăn cho bốn con gấu trúc của sở thú Madrid, và sắp tới sẽ có hai khách hàng gấu trúc mới ở sở thú Vienna. Riêng tại Pháp, nơi hai con gấu trúc Hoan Hoan và Viên Tử vừa được long trọng đưa từ Bắc Kinh đến sở thú Beauval, sẽ là hình ảnh giúp khuếch trương thương hiệu cho công ty này.

Giám đốc công ty Rezo Plant, ông Joseph Dereze cho biết, mỗi con gấu trúc được cung cấp từ 30 đến 50 ký tre mỗi ngày. Khi thì chúng gặm thân tre, lúc ăn măng, khi chỉ ăn lá tre, nhưng cuối ngày thức ăn còn dư sẽ được mang cho các con vật khác như lạc đà hay voi. Gấu trúc đòi hỏi rất cao, tre luôn luôn phải thật tươi chúng mới chịu ăn. Sở thú Beauval phải đầu tư vào việc sắm các tủ lạnh và phun nước thường xuyên để giữ cho tre được tươi ít nhất hai, ba tuần lễ. Hai vị khách nặng ký theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng này chắc sẽ hài lòng, và trong dịp Tết âm lịch sắp tới, có thể Tổng thống Pháp và phu nhân sẽ đến tham quan.