Nhìn cái đầu đề xin đừng nghĩ rằng bài viết này nói về một phép lạ của đạo công giáo.

 Hiểu như vậy cũng đúng một phần nào vì nhân vật và phong cảnh thuộc về Công Giáo. Nhưng thực sự cái hiện tượng đó chỉ có tính cách cá nhân ngoại lệ thôi, không thể phổ quát hóa là của giới Công Giáo hay đạo Công Giáo.

Nếu ai theo dõi tin tức về việc thay thế TGM Hanội Ngô quang Kiệt bằng GM Nguyễn văn Nhơn và mới đây coi hình ảnh buổi lễ giới thiệu đức TGM phó Hanoi Nguyễn văn Nhơn và một vài biến cố tiếp sau đó thì thấy nó không bình thường, tất nhiên phải nói là lạ lùng.

Buổi lễ ra mắt và giới thiệu TGM Phó của Thủ đô một nước đáng lẽ phải rất trang trọng tưng bừng. Nhưng trái lại, tưng bừng thì có mà trạng trọng thì không mà còn có một cái gì kỳ lạ đối với con mắt người quan sát.

Tưng bừng vì nó rất đông giáo dân tham dự, trong nhà thờ chật ních người. Ngoài nhà thờ cũng đông kín người với rừng biểu ngữ hoan hô TGM Giuse Ngô quang Kiệt…và xin ngài ở lại Hanội, nhưng chỉ vỏn vẹn có hai biểu ngữ chào mừng đức TGM phó Phêrô NguyỄN văn Nhơn. Điều lạ nữa là cửa chính nhà thờ chính tòa lại đóng kín. Đoàn chủ lễ với hai đức TGM, các GM, linh mục…lại đi vô nhà thờ bằng cửa ngang hông chỉ hé mở. Khi lễ kết thúc cũng lại ra bằng cửa ngang và trong chốc lát đoàn chủ lễ biến mất, không tiếp xúc với giáo dân, không ban phép lành cho giáo dân mà theo lẽ thường là phải có, nhất là đức tổng phó phải tiếp xúc trò truyện với giáo dân để tỏ tình thân hữu cha con hầu công tác mục vụ sau này được suôi sắn.

Tại sao vậy? Phải chăng quang cảnh nhộn nhịp có vẻ nghiêng về ca tụng đức tổng Kiệt. Chúa Giêsu đâu có tội tình gì mà còn bị dân chúng xỉ nhục, nhổ vào mặt rồi đóng đanh trên thập giá thì chúng ta đây là người phàm thì có chi là lạ mà phải tức tối.

Người ta bàn rằng nếu như đức TGM Phó cứ tự nhiên ra cuối nhà thờ tiếp xúc, trò chuyện, hỏi han giáo dân thì hay biết mấy, vừa tỏ cử chỉ trưởng thượng, lòng nhân ái vừa chứng tỏ mình không ham hố vinh quang địa vị và ganh ghét, bỏ ngoài tai mọi tiếng ong tiếng ve. Mà thực sự giáo dân có đả đảo phản đối gì mình đâu. Tỏ vẻ tức giận lẩn trốn né tránh không tiếp xúc với giáo dân là chứng tỏ lòng mình vẫn còn đầy Tham Sân Si hận thù, làm mất đi tính khiêm cung là đức tính cần thiết của người mục tử đích thực.

Trước thánh lễ đức tổng Giuse Kiệt giới thiệu đức tổng phó Phêrô Nhơn với một bài quá nhã nhặn khiêm tốn, trang trọng, thật ý nghĩa và đầy đủ. Ai cũng cho là bài giới thiệu quá hay. Nhưng bài đáp từ và nhận chức của đức tổng phó Phêrô lại có tính kinh điển và rất ư là chung chung, không nói lên được cái đặc thù, đặc biệt của mình đối với TGP Hanội cũng đặc biệt mà mình sắp phải trách nhiệm với muôn vàn khó khăn trong ngoài chồng chất. Vì tình hình khó khăn mọi bề của một TGP Hanội, thiết tưởng ngài nên có những lời hợp với tình trạng thực tế hoàn cảnh địa phương, với ý nguyện của giáo dân, giáo sĩ của TGP Hanội thì đẹp biết mấy, vừa lấy được lòng dân vừa có thể làm cho những biểu ngữ tung hô đức tổng Kiệt trở thành thừa, làm cho những người trưng biểu ngữ càm thấy mình vô duyên đã “quên” không làm biểu ngữ ca tụng đức TGM Phó Nguyễn văn Nhơn.

Thứ đến, một điều lạ và khó hiểu, khó có thể giải thích là ĐT Kiệt rời tòa TGM quá sớm, hầu như chạy trốn ngay lập tức sau khi nhận được tin ĐTC chấp nhận đơn từ chức của ngài. Theo lẽ thường, sau khi bàn giao, ngài phải ở lại để giúp đức tân TGM trong những ngày đầu xa lạ bỡ ngỡ, mọi sự đều mới mẻ, tổng giáo phận lai quá rộng. dân tình lại khác, có khi còn có vẻ dị ứng với người mới tới hay ít ra ngài cũng phải được mời lưu lại để cho giáo sĩ giáo dân có buổi chia tay tiễn đưa chính thức tỏ tình biết ơn thảo kính theo đúng đạo lý Á Đông. Nhưng ngài đã rời tòa TGM ngay để về tu viện Châu Sơn là nơi ngài muốn nghỉ ngơi tĩnh dưỡng. Vậy mà vẫn không được yên. Không những không được lưu trú ở đó mà ngài phải rời đó ngay trong chiều tối khi đức tổng Phêrô Nhơn đến gặp và yêu cầu trở lại tòa TGM rồi đi ra phi trường rời khỏi Hanội ngay. Tại sao đức tổng Phêrô Nhơn phải vể gặp đức tổng Giuse Kiệt? Người ta đặt ra nhiều nghi vấn. Phải chăng vì Vatican , vì nhà cầm quyền Hanội, vì chính đức tân TGM.

Đối với đức tổng Kiệt thì qua bài giới thiệu đức tân TGM và lời từ giã giáo dân/giáo phận thiết nghĩ ngài sẵn sàng ở lại chừng nào đức tân TGM muốn để chia sẻ khó khăn, vì ngài vẫn rỗi rãnh không có nhiệm vụ trong lúc này. Đối với đức tân TGM Nhơn thì người viết không thểcắt nghĩa được lý do bởi lẽ bài giảng ra mắt giáo phận của ngài chưa nói lên được thực ý của ngài. Hơn nữa cung cách của ngài có vẻ rút kín, xa lánh giáo dân như không muốn xuất hiện trước công chúng và tiếp xúc với họ. Chẳng lẽ ngài không muốn đức tổng Kiệt ở lại Hanội, ngay cả ở tại tu viện Châu Sơn để tránh giáo dân làm ồn ào phiền toái đến kính mến nài nỉ ngài ở lại với họ?

Nếu lý do là ở Vatican hay nhà  cầm quyền Hanoi thì đức tân TGM Nhơn có quyền quyết định riêng của mình. Giả sử Vatican không muốn đức tổng Kiệt ở lại Hanội, phải đi ngoại quốc ngay thì quả là quá bắt ép. Đã chấp nhận đơn từ chức và thay thế ngài bằng một tân TGM rồi mà. Buộc ngài phải rời Hanội ngay trong đêm tối không kèn không trống với mục đích gì? Người viết không nghĩ đây không phải là lệnh riêng của Vatican ? Chắc là Vatican bị áp lực bởi nhà cầm quyền Hanội. Nếu vậy thì Vatican có lý do để từ chối. Chúng tôi đã chiều nhà cầm quyền cho thuyên chuyển đức tổng Kiệt rồi chẳng lẽ lại phải thi hành cái lệnh của chính quyền là đuổi đức tổng Kiệt đi cho khuất mắt hay sao? Vatican nên trả lời Hanội là “không được”. Nếu các ông muốn thì các ông cho người đến mà bắt đức tổng Kiệt lên máy bay rời Hanội. Vatican không thể là công cụ “đến tận cùng” như vậy được. Nhưng cái thắc mắc là trong thời gian đó đức thánh cha Biển Đức XVI dang công du ở Fatima . Vậy thì ai đã thi hành cái lệnh này? Đức ông Cao minh Dung?

Yêu cầu đức tổng Kiệt ra khỏi Hanội để đi đâu, ở chỗ nào, làm gì, chữa bệnh hay lưu đầy? Chẳng ai biết ngài hiện giờ ở đâu. Có người lại nghĩ là ngài đã bị bắt? Mặc dù là tư tưởng quá đa nghi nhưng chứng tỏ giáo dân và mọi người dân Việt ai cũng thắc mắc về việc đức tổng Kiệt phải rời Hanội ngay lập tức trong đêm tối.

Đến như vậy thì Vatican tỏ ra quá lệ thuộc vào nhà cầm quyền Hanội. Còn đâu thể hiện tự do, độc lập, chứ đừng nói tự do tôn giáo. Hết chỗ nói.

Còn nếu là nhà cầm quyền yêu cầu trực tiếp đức tổng Nhơn biểu đức tổng Kiệt phải rời Hanội ngay thì đức tổng Nhơn cũng không thể làm cái công cụ đó được. Đức cha Nhơn thân chinh đến dòng Châu Sơn yêu cầu đức tổng Kiệt đi thì ngài quả là thuộc lại không có xương sống. Hết chỗ nói.

Fleming Island , Florida

Ngày 24 tháng 5 năm 2010