Tôi đã đến tuổi về hưu, vợ chồng già sống cô đơn trong một căn nhà nhỏ trong một khu phố vắng vẻ ít dân cư người Việt.

Tác giả là cư dân San Jose, công  việc: Income Tax Services. Ông góp nhiều bài viết và đã nhận giải thưởng đặc biệt Viết Về Nước Mỹ 2007, với bài  "Từ Vùng Kinh Tế Mới Tới Nước Mỹ". Bài viết mới của ông là chuyện mùa đông của các bậc cha mẹ.

***
        

 Tôi đã đến tuổi về hưu, vợ chồng già sống cô đơn trong một căn nhà nhỏ trong một khu phố vắng vẻ ít dân cư người Việt.
Hàng tháng tiền cấp khoản SSA đủ xài nhưng vợ chồng tôi rất buồn  khổ, chỉ vì một lý do đơn giản, con cái ít về tựu họp gia đình trong khi chúng tôi như cây thiếu nước, khao khát sự có mặt của các con lắm. Nay các con tôi đã lập gia đình, dọn ra ở riêng. Tình cờ một người bạn đọc tờ Việt báo, mục Viết Về Nước Mỹ, qua các bài “Buồn già cô đơn”, “Khi già mới biết nhà nursing-home” của tôi, anh hiểu rõ tâm trạng và động lòng thương cảm nên gọi điện thoại mời tôi qua nhà ở Baltimore du lich để bạn an ủi tôi lúc tâm tư cùng khổ. 
Vùng Baltimore thời tiết hai mùa rõ rệt. Mùa hè nóng như lò lửa. Nhà nhà phải mở máy lạnh. Trái lại, mùa đông trời lạnh như ướp nước đá. Thành phố ngập tuyết. Thoạt trông mặt đường như trải tấm vải trắng màu sửa đục rất trơn. Tuyết phủ lấp các xe thành những hòn đá bạch kim khổng lộ, kỳ dị. Muốn chạy xe phải cào tuyết. Lưu thông xe cộ khó khăn dể đụng nhau dồn cục.  Nhà nào nhà nấy mở sưỡi hoạt động thường xuyên.
Cứ 9 giờ mỗi buổi sáng, tôi lại quen nhìn qua cửa sổ để lòng lắng dịu trong sự mênh mông của cảnh vật đìu hiu bên ngoài; và theo dõi rất thú vị một hiện tượng ngộ nghĩnh đó là cảnh sinh hoạt trong cuộc sống của gia dình bọ, gồm vợ chồng và hai con.
Trời Baltimore tảng sáng lạnh lắm. Vào mùa đông không gian sương mù một màu trắng đục, vòm trời xuống thấp bao trùm vạn vật trong sự mông lung vờn vợn như mây bay, trong nhà nhìn ra ngoài trông như một nghê thường nơi tiên cảnh, khói sương mịt mờ, không gian lành lạnh. Nhưng vào khoảng 9, 10 giờ sáng trời lại ấm nhưng bóng cây không vọi ánh sáng mặt trời tạo khung trời vẻ âm u ma quái. Khoảng thời gian đó là thói quen thường nhật “Bọ chồng” đưa “Bọ vợ” và “Bọ con” du mục tìm kế sinh nhai.
Nhà nước Baltimore kế hoạch thành luật, vùng đất mới khai khẩn, sau mỗi nhà kiến thiết phải dành một khu rừng cây cho mát mẻ và tạo vẻ thanh lịch cho thành phố.
Từ trong khu rừng cây cối sầm uất gia đình bọ “kẻ” trước “người” sau, lần bò ra cánh đồng hoang nơi bãi cỏ tha phương cầu thực. Lộ trình từ hang “nhà” du mục ra đồng cỏ là con đường rừng chúng phải lên núi xuống đèo, khó khăn và nhọc nhằn lắm mới tới nơi đất tốt thịnh vượng cho cuộc sống. Ranh giới dãy nhà và khu rừng rậm đánh dấu bằng một hàng rào sắt. Nhờ các thanh cọc sắt trồng cách khoảng, đó là nơi để bọ nương tựa nghỉ lưng trong suốt cuộc hành trình đầy gian lao và nguy hiểm. Tại nơi dừng chân, bọ đực thường hay bò vòng quanh khu vực hiểm trở nhằm quan sát tình hình phòng “phường thảo khấu” đến cướp bốc như rắn, rít, mèo…đến thình lình gây họa. 
Không lâu họ đưa nhau tới địa bàn hoạt động. Nơi đây là thung lũng ao thảo mộc trù phú xinh tươi.Vợ chồng bọ hớn hở chia nhau mỗi con mỗi nơi tìm gậm cỏ non nhưng không bao giờ chúng đi cách nhau quá xa. Họ quấn quit nhau, mỗi lần tìm được bải cỏ non phì nhiêu họ tíu tít réo gọi nhau ăn cùng ăn, no cùng no, cùng nhau chia sẻ ngọt bùi.
Tình yêu tạo nên sức mạnh khôn lường, họ bất chấp mọi nguy hiểm để cưu mang lẫn nhau. Mạo hiểm chui mình trong hang hốc, dìu dắt nhau tiến qua sông cạn đá sỏi gập ghềnh  tìm nhu cầu sinh sống có khác nào thợ săn len lỏi trong rừng già không ngại gặp cọp beo, thú dữ. Mỗi lần tìm được thức ăn bọ cha, bọ mẹ hì hục tha đồ ăn về chia sớt cho đàn con no đủ. Chúng háo hức tìm nơi đất mới. Đi cùng đi. Nghỉ cùng nghỉ. Phúc đồng hưởng. Trên đường mưu sinh bọ cha bọ mẹ luôn luôn áng thân che chở những lúc trời trở gió bất thường; hoặc xúm xít chuyền hơi ấm cho đàn con được ấm áp. Lúc tốt trời, mẹ cha ra đầm cỏ cùng hòa mình vui chơi với con thơ. Bên chồng bên vợ bên con, bờ hạnh phúc chứa chan, gia đình bọ tung tăng trên vườn tao đàn một cách khoan thai và thú vị.
Nắng hồng phớt nhẹ trên đỉnh đồi nắm yên lặng chảy dài lung linh trên bãi cỏ xanh rờn. Gia đình bọ thì thầm gọi nhau trên đường về tổ ấm. Lúc nào bọ chồng cũng biểu dương một Quan Vân Trường tiên phuông bảo vệ gia phong bất chấp mọi hiểm nguy. Đi một đổi đường bọ đực tìm nơi bóng mát dừng chân cho vợ con nghỉ ngơi. Chúng liếm bờ lông của nhau đê lau mồ hôi cho chồng, vợ, con cái.
Khác với các tiểu bang miền Nam, Baltimore thuộc Bắc nước Mỹ vào mùa đông trời lạnh rét căm căm. Trận mưa tuyết lấm tấm như bụi phấn bay lất phất kéo dài dai dẳng.
Thiên nhiên đầy bí mật. Chỉ ngủ qua một đêm sáng hôm sau cảnh vật hoàn toàn thay đổi. Vùng núi tuyết bao phủ, lấp kín đường lưu thông và ngập các sân vườn nhà cửa.
Một thành phố ít người qua lại, bầu không gian tỉnh mịch trông như nền tấm tranh lụa trắng tinh. Xe hơi đậu lề đường bị tuyết lấp thành hình một lớp bông gòn trắng xóa, các tài xế phải xúc tuyết trước khi cho xe di chuyển một cách chậm chạp. Bánh xe chạy phải quấn xênh cho xe khỏi bị tạt vì trơn trợt. Những tảng tuyết trắng nằm yên phơi phới trên các chòm cây cao lêu khêu trụi lá. Một lớp sơn như bột trắng phủ kín từ ngọn cho đến tận gốc các bụi cây giống như hàng cây Noel tắm tuyết trang điểm nền cổ kính cho thị xã. Một vài người khách bộ hành có việc cần ra khỏi nhà, họ mặc áo ấm dày, đầu đội mủ len; vành lụp xụp che lấp cả hai tai. Người người mặc nhiều quần áo rộng thùng thình ở xa trông như những quái vật khổng lồ qua lại trên các con đường nhựa ngoắn ngoèo thăm thẳm và xa tít.
Tuyết đông rất xốp hình thức của một ly đá bào trắng xóa. Trẻ con hay chơi đùa rượt nhau chạy trên bãi tuyết. Thường trong mùa đông tuyết đổ tuổi trẻ thích nô đùa chạy nhảy bôn ba trong trận mưa tuyết. Một vài ngày tuyết đông đá đó là khoảnh khắc thích thú cho đám thanh niên nam nữ sống vùng Washington thưởng thức thú vui trượt tuyết, snow sliding!
Mùa tuyết rơi 4 hay 5 ngày rồi tan biến trả lại sự trong sáng cho thành phố dân cư có lối sống an nhàn và thịnh vượng. Bây giờ thời tiết mát mẻ. Nhà cửa như được “dòng nước tuyết” rữa sạch, sáng sủa và mới mẽ. Cuộc sinh hoạt của mọi người mọi vật trở lại bình thường trong khung cảnh tân kỳ và khả ái.
Kìa! Đôi vợ chồng bọ cũ năm xưa xuất hiện dáng đi thẩn thờ trông rất sầu khổ. Lâu ngày gặp lại nhận ra “họ” ốm nhiều. Tiều tụy quá! Bọ di chuyển chậm chạp trên con đường mòn cũ cỏ rạp thành lối đi mòn xa xa. Mỗi lần tới cột sắt bọ đeo sát như tìm lại hơi ấm nồng nàn của đàn con cái thân yêu. Bọ nằm vật vựa rất lâu chỗ con cái họ nằm nghỉ ngơi.
Tôi khám phá ra hai chú bọ con màu xám tro đang hí hoái tìm gậm cỏ non. Chú nào cũng mạnh trong kế sinh nhai. Trong khoảnh khắc chúng đã ăn sạch cỏ non. Gió hiu hiu đủ sức cám dổ chúng vào giấc ngủ nồng say. Nhìn kỹ, đó là hai bọ con của gia đình cũ đã thoát ly. Bây giờ bọ con có nếp sống mới, sinh lực mới, tự sinh hoạt không cần tới bọ cha bọ mẹ cưu mang như ngày nào chúng bé tí teo phải nhờ vào sự giúp đỡ của đấng sinh thành.
Một tuần lễ qua!
Một tháng qua!
Một năm, thời gian dài lặng lẽ trôi qua!
Nhìn xa, một chấm nhỏ trong cánh đồng thảo mộc bát ngát. Càng lúc càng rõ hơn hai bóng bọ già còng lưng, lảo đảo, lẳng lặng bò trên con đường mòn cũ. Nó đã già, tong teo, chân yếu khó nhọc trong bước đi uể oải. Mắt kém lần mòn tìm cỏ non để ăn. Nhiều khi đôi bọ mỏi mệt nằm thiếp trơ trọi trên dồng cỏ, mặc cho màng sương đêm phủ xuống đấp lạnh một thân thể khô khan, gầy đét.
Một ngày kia sương sa đầy tuyết phủ. Những chiếc lá rừng cuối mùa màu vàng hoe rơi rụng bay lả tả. Trên chảo cánh đồng cỏ hiển hiện một vật nằm bất động, coi lại đó là hình hài đôi vợ chồng bọ già nằm lịm trong chiếc áo quan bằng tuyết phủ đã nhắm ghìm đôi mắt, bốn chân co quắp, từ giã cõi đời.
*
Qua câu chuyện gia đình hạnh phúc của gia đình bo sau cùng đi đến cảnh ngộ “Cha mẹ đôi nơi, con cái đôi ngả rất thương tâm. Trước đây gia đình đầm ấm vui tươi bao nhiêu sau này đày đọa bấy nhiêu. Cha mẹ nuôi con trưởng thành “Gà đủ lông chim đủ cánh” tự túc được nên từ đó bỏ mặc tình “phụ mẫu” cô đơn nơi hang sâu, vùng đất tổ quạnh hiu khô cằn và sỏi đá.
Câu chuyện kết thúc thảm thương trên cho ta bài học thấm nhuần về tình cảm con người. Một bài học lương tâm, ta phải hành động cho xứng đáng một con người làm con hiếu đạo.
Con cái khi lớn lên, mọc lông mọc cánh dầu ra riêng lập thành gia thất thì giờ eo hẹp tới đâu cũng nên tạo ra dịp, thường xuyên thăm viếng vấn an sức khỏe, làm vui cha mẹ.
Đừng bao giờ và trong hoàn cảnh nào, không để mặc cha mẹ già sống quạnh hiu, cô đơn và buốn bã.
Chuyện xưa Việt Nam có kể lại “Một ông già trên 80 tuổi mặc áo rộng thùng thình bông hoa hoa hòe sặc sở, vẽ lọ mặt mài như hát bộ nhảy múa tung tăng, đánh trống bổi tưng bừng cho mẹ của ông thấy hề ngộ nghỉnh mà vui cười để yêu đời.
Bài hát vè vang rộng trong dân gian:
                                           
“Nghe vẻ nghe ve”
“Nghe vè con lớn”
“Không về thăm cha”
“Không đến với mẹ”
“Mắc cở… liu liu”
“Đứa con bất hiếu”

Đồng dao có câu hát nhắc nhở:
“Tìm chồng tìm vợ dễ tìm”
“Mất cha mất mẹ khó tìm đâu ra”
Nhưng hiện tại bạn tôi nghe tôi than thở, anh ta thở hơi ra vừa lắc đầu chán ngán, với một lời khuyên giản dị:
 -Bạn ơi! Bạn hãy lo cho thân bạn, bạn tìm an ủi trong bạn. Hảy sống cho bạn, đừng trách ai hết dầu là con cái của bạn, thế là đời an ủi bạn rồi!
Nói rồi nó cười miệng méo xẹo. Riêng tôi cảm giác mắt cay cay.