CSVN một lần nữa lại lên tiếng kêu gọi sự hợp tác của “Trí Thức Việt Kiều” về nước cùng nhà nước xây dựng đất nước. Sự kiện này thực ra cũng không có gì gọi là sáng kiến mới lạ, nói chỉ là một “Bổn cũ soạn lại” trong một tình huống mới đã cho tay sai lũng đoạn, tuyên truyền, và hy vọng lần này có thể thực hiện được những mong muốn đã thất bại trong nhiều năm qua.

Ngược dòng thời gian, biết bao nhiêu nghị quyết, quyết định với những lời lẽ rất nồng nàn, kêu gọi khối người Việt hải ngoại "khép lại quá khứ, xóa bỏ hân thù" để bắt tay với Đảng và nhà nước qua chiêu bài “giữ gìn bản sắc văn hóa và cải tiến dân sinh”. Đảng cũng thành lập những “Hội Thân Nhân Việt Kiều” tại quốc nội, nhằm ”khuyến khích” những người có thân nhân tại nước ngoài, cố gắng khuyên nhủ thân nhân mình về du lịch, làm thương mại, đóng góp tài năng hay từ thiện để phát triển đất nước, nhưng kết quả “cốt khỉ vẫn hoàn cốt khỉ”, chẳng có gì thay đổi.

Cũng trong những năm gần đây, vào ngày 14 tháng 3 năm 2005, Tạ Nguyên Ngọc, vụ trưởng Vụ quan hệ kinh tế khoa học và công nghệ, Ủy Ban Về Người Việt ở nước ngoài đã cho biết:

"Tôi cho rằng vận động người VN ở nước ngoài là cuộc vận động quần chúng đặc biệt, trí vận lại càng đặc biệt hơn. Chính vì thế nếu không có hình thức tổ chức, cách tiếp cận phù hợp thì không thể tạo dựng được quan hệ và huy động sự đóng góp của trí thức kiều bào cho công cuộc xây dựng đất nước"...

Ngược lại, cũng trong thời điểm ấy, trong nghị quyết nhân quyền cho VN, Quốc Hội Âu Châu đã xác định:

"VN Không thể phát triển bất cứ lãnh vực nào khi không có dân chủ".

Họ đòi hỏi CSVN phải thực sự có dân chủ, phải có đa đảng, phải trả lại quyền "Tự Do cho Tôn giáo và Báo Chí,v,v,....”. Trước nhận định quan trọng và chính xác của Quốc hội Âu Châu, CSVN vẫn tảng lờ coi như không có gì xẩy ra, tiếp tục tung một số tay sai tại hải ngoại tuyên truyền bịp bợm “Với một hoàn cảnh đói khổ khó khăn, dân trí thấp, chưa thể có dân chủ, có đưa dân chủ đến, cũng không có lợi mà chỉ tạo thêm rối loạn. Dân chủ chỉ có thể tồn tại ở những nơi dân trí đã cao”. Vì vậy trước mắt chúng ta hãy “khép lại qúa khứ, đầu tư và làm từ thiện thật nhiều, trí thức hải ngoại nên trở về cộng tác tiếp tay với nhà nước CSVN, cùng cải tiến dân sinh, nâng cao dân trí. Một khi dân sinh được nâng cao, dân trí sẽ phát triển và đó chính là lúc hạt giống dân chủ nẩy mầm và lớn mạnh để đi đến một cuộc đại cách mạng, thay đổi bộ mặt chính trị và quang phục quê hương”.

Với những lý luận trên, mới nghe rất êm tai và hữu lý. Tuy nhiên nếu suy nghĩ thêm một tí, chắc chắn ai cũng sẽ nhận ra đây chỉ là những ngụy biện, bịp bợm. Một khi đất nước chưa có dân chủ, người dân chưa có tự do thông tin, tự do ngôn luận, thì làm sao có cơ hội tự do tìm hiểu để phát triển dân trí. Như vậy, nếu lực lượng trí thức đổ về “phục vụ quê hương” trong lúc này, chẳng khác nào tiếp tay, củng cố cho chế độ độc tài toàn trị CSVN thêm sức mạnh để tiếp tục khống chế, bóc lột, buôn dân bán nước, còn lại người dân dù có đủ miếng ăn một ít, nhưng kiếp người nô lệ cũng chẳng hề thay đổi. Chính vì thế trước lời kêu gọi này của CSVN, một trí thức tại Canada nhận định

"Tôi nhận thấy rằng lúc này chưa phải là lúc mà ngừơi Việt trí thức hải ngọai có thể về Việt Nam để mà đóng góp, bởi vì Việt Nam hiện giờ vẫn chưa có sự an toàn trong vấn đề tự do, chưa có những quyền tự do căn bản để quyết định; hoặc là được tự do làm việc theo sáng kiến."

Trong khi đó Tiến sĩ điện tử Phùng Thanh Sơn ở Mỹ cũng cho biết:

"Chính quyền Việt Nam cần phải thực sự muốn thay đổi, chứ đừng lợi dụng trí thức Việt kiều.... Chính quyền Việt Nam có sẵn sàng cho trí thức Việt kiều có tiếng nói trong việc xây dựng đất nước hay không?... “.

Cũng trong vấn đề này, Gs Vũ Quốc Thúc tại Pháp nhận định:

"Tôi thấy điều căn bản là phải có tự do đã. Tự do thông tin, tự do tìm hiểu, tự do tư tưởng, tự do ngôn luận, tự do viết báo chí, tự do hội họp."

Đúng như lời nhận định của Gs Vũ Quốc Thúc, một đất nước không có tự do, nhất là phần tự do báo chí và tự do ngôn luận như Việt Nam hiện tại, thì dù các trí thức hải ngoại có đổ tâm huyết, tài năng về cống hiến cho đất nước cũng chỉ là làm cái công việc của “Dã Tràng xe cát” và vô tình lại trở thành tai sai của tập đoàn tài, khát máu, bán nước hại dân CSVN.

Nhìn lại trong những năm vừa qua, có lẽ ai cũng biết, hết Nghị Quyết 114, Quỹ Yểm Trợ Cộng Đồng, Hội Thân Nhân Việt Kiều, rồi lại đến Nghị Quyết 36,v,v... Trong những chiến dịch này, CSVN cũng đã chiêu dụ được một số cá nhân, phe nhóm, đảng phái “thối rữa lương tri” đã uốn lưng làm tay sai trong công tác thâm nhập, lũng loạn và khuynh loát trong một số cơ cấu tổ chức, sinh hoạt trong cộng đồng người Việt tỵ nạn tại hải ngoại, và cũng có một số "chuyên gia trí thức" đánh trống, khua chiêng về "giúp nước" theo kiểu cò mồi. Nhưng kết quả vẫn không có gì gọi là khả quan như nhận định của CSVN đã đưa ra:

“Tính đến năm 2008, số lượng chuyên gia về nước làm việc hàng năm chỉ khoảng 100 người, trong khi tổng số chuyên gia Việt kiều ở nước ngoài hiện giờ lên đến khỏang gần 400 ngàn”.

Với một con số khiêm nhường này, CSVN vẫn chưa dám nói sự thật là sau khi một số về làm việc, họ đã thất vọng và ra đi, chỉ còn lại số cò mồi dùng làm bình phong bịp bợm cho chê độ.

Cũng trong cuối Tháng Sáu 2008 vừa qua, Nguyễn Tấn Dũng, Thủ tướng CSVN đã đưa ra một chỉ thị mang số 19,  nội dung "sẽ khen thưởng kịp thời đối với kiều bào có thành tích đóng góp cho đất nước" và "phát huy tiềm năng tri thức và kinh tế" của người Việt hải ngoại. Ngoài ra trong cuộc họp báo tại Hà Nội ngày 10-7-2008, Bộ Ngoại Giao CSVN cũng cho biết,

"Sẽ tổ chức một hội nghị của người Việt ở nước ngoài trên toàn thế giới vào năm 2009 để "gắn kết" Việt kiều với nhau và với đất nước".

Tuy những lời “tha thiết” này đã được lập đi lập lại nhiều năm, nhưng trên thực tế kết qủa vẫn như một tiếng chuông ngân dài trên sa mạc, không kết qủa phản hồi.

Nhìn vào thực tế, có lẽ không ai có thể phủ nhận, đối với một người Việt Nam yêu nước, thương dân, khi được đem tài năng ra phục vụ trên quê hương mình có lẽ là một điều hạnh phúc nhất, dù có phải hy sinh ít quyền lợi bản thân. Vấn đề được đặc biệt quan tâm ở đây là sự hy sinh của họ có đem lại được hạnh phúc thực sự cho người dân hay không, khi một khi chế độ dã man, thối nát CSVN vẫn còn tồn tại.

Tục ngữ Việt Nam có câu "Quốc gia hưng, vong, thất phu hữu trách", vì thế cái mục tiêu chính yếu của một trí thức chân chính là làm sao tạo được sự tự do, tự tại, ấm no hạnh phúc cho dân tộc để phát triển đất nước một cách đích thực, không phải chỉ là những hình thức bịp bợm. Như vậy, thiết nghĩ chỉ khi nào CSVN biết ý thức, trả lại quyền tự quyết cho toàn dân, để có được một nền tự do dân chủ thực sự, lúc ấy có lẽ không cần ai kêu gọi, chiêu dụ, chắc chắn các chuyên gia trí thức cũng sẽ tự động xin về phục vụ trên quê hương. Ngược lại, một khi đất nước còn đang đau khổ, người dân còn lầm than, đói rách bởi chế độ phi nhân, bạo ngược, thì CSVN có dùng mọi thủ đoạn lừa bịp gì chăng nữa, cũng chỉ làm cái công việc "Dã tràng se cát" mà thôi.

Cũng trong vấn đề này, có nhiều người cho rằng, chương trình chiêu dụ "thu hút tài năng" của CSVN không phải thực sự muốn phát triển đất nước như lời kêu gọi, mà đây chỉ là một vở tuồng chính trị với nhiều mục đích khác nhau. Nếu chẳng may vì một lý do nào đó, một số trí thức "thiêu thân" bay về với đảng, tất nhiên đảng sẽ lợi dụng sự kiện, tuyên truyền tạo dựng một tiếng vang trước nhãn quan quốc tế là nhà nước CSVN đã có một chính sách đứng đắn, nhiệt tâm vì quê hương đất nước và đang trong sạch hóa xã hội, "tiến nhanh, tiến mạnh" trên con đường "dân chủ hóa" đất nước. Từ đó, CSVN cho đám đảng phái tay sai gia tăng đánh phá tại hải ngoại, để các thế lực đấu tranh càng ngày càng yếu và đi đến triệt tiêu, bởi lòng người mỗi ngày một chán ngán và mất hẳn niềm tin trong đấu tranh. Ngoài ra, những "trí thức" này sẽ đóng một vai trò không kém quan trọng hậu thuẫn trong lãnh vực bang giao, bởi họ chính là những người mang quốc tịch sở tại nơi họ đang sống. Đến khi mọi việc đã ổn định đi vào "quỹ đạo" vững trãi, có thể những "trí thức" này sẽ là những nạn nhân thê thảm nhất trong chính sách "vắt chanh bỏ vỏ" sở trường của CSVN như đã xẫy ra rất nhiều trên dòng lịch sử gần nửa thế kỷ qua.

Tóm lại, muốn phát triển dân sinh, nâng cao dân trí cho dân tộc, có lẽ không còn con đường nào khác hơn là chế độ thối nát, tàn bạo CSVN phải ra đi. Ngược lại, khi CSVN còn thống trị trên quê hương thì có giúp gì đi chăng nữa cũng chẳng khác nào công việc của Dã Tràng. Theo tình hình hiện tại, trước sức ép của Quốc Tế, các cuộc phản kháng của người dân trong nước. Chúng ta cần sáng suốt hơn trong đoàn kết đấu tranh của từng cá nhân., chứ không phải là con đường từ thiện và đầu tư như CSVN và những tên tay sai rêu rao.